Tłumaczenia religijne

Wśród wielu rodzajów tłumaczeń, szczególna rolę w historii świata, odegrały tłumaczenia religijne. Tłumaczenia te umożliwiły bowiem rozprzestrzenienie się określonych idei i religii na nowe tereny oraz zaszczepienie ich w innych kulturach.

Tłumaczenie tekstów religijnych to proces bardzo skomplikowany, który od tłumacza wymaga nie tylko znajomości języka źródłowego, ale także zdolności przekazania przesłania danego wyznania, w taki sposób, aby było one zrozumiałe dla odbiorców żyjących w innej rzeczywistości. Przy tym wszystkim, tłumacz musi także pamiętać o tym, by tego przesłania nie zniekształcić, czy nie zmienić. Przykładem zbyt daleko posuniętych modyfikacji w tłumaczeniu tekstów religijnych, są przekłady buddyjskich sutr na język chiński, w których to mnisi buddyjscy próbowali dopasować teksty do zupełnie odmiennej kultury chińskiej. Ale przekłady tekstów religijnych niosą za sobą także korzyści. Na przykład misjonarze chrześcijańscy, chcąc przygotować dla lokalnej ludności teksty religijne, musieli niejednokrotnie opracować alfabet i kodyfikację danego języka, co w znacznym stopniu przyczyniało się do rozwoju danej kultury.

Jednym z pierwszych przekładów tekstów religijnych w cywilizacji śródziemnomorskiej jest tłumaczenie Tory z hebrajskiego na grekę. Przekładu tego dokonano w III w. p.n.e. przy wytężonej pracy 72 tłumaczy. W taki właśnie sposób powstała Septuaginta, która stała się podstawą do tłumaczeń na inne języki, w tym: łacinę, język gregoriański, ormiański czy koptyjski.

Za najwybitniejszego tłumacza dzieł religijnych uważa się św. Hieronima, który jest patronem tłumaczy. W celu przetłumaczenia całej Biblii na łacinę, nauczył się on hebrajskiego. Przez wiele wieków jego tłumaczenie Biblii – zwane Wulgatą – stanowiło podstawę w nauczaniu kościoła rzymskokatolickiego.

Choć Biblia już w średniowieczu została przełożona na wiele języków europejskich to dopiero w okresie Reformacji dokonał się prawdziwy przełom w tej dziedzinie. To właśnie nowe przekłady Pisma Świętego, stały się głównym powodem rozłamu wspólnoty chrześcijańskiej.